In Nederland kwam actrice Yootha Wong-Loi-Sing (33) amper aan de bak. Hoe anders is dat in Amerika, waar ze koud een week geland al werd omarmd door Oprah Winfrey.
Ze is nu te zien in de nieuwe dramaserie ‘Het A-woord’, maar met haar hoofd is Yootha alweer in de Verenigde Staten, waar ze sinds tweeënhalf jaar af en aan werkt. Haar gezicht straalt aan alle kanten als ze het heeft over haar rol in de film Really love, waarvoor ze dit voorjaar een prestigieuze acteerprijs won.
Nieuwe projecten staan op stapel, maar ja, het coronavirus, dus voorlopig is ze met handen en voeten gebonden aan het oer-Hollandse Diemen, waar ze samenwoont met haar grote liefde Spencer. En eerlijk is eerlijk: de relatieve rust is stiekem best fijn, vindt Yootha. Groei is haar grote motivator in het leven en je kunt alleen vooruitkomen als je af en toe pas op de plaats maakt. Deze periode geeft ruimte om nog meer online audities te doen, aan haar Amerikaanse accent te werken én orde op zaken te stellen in de persoonlijke sfeer, wat ‘een groot ding voor haar was’.
Waar ben je precies met de bezem doorheen gegaan?
‘Ik heb een aantal vriendschappen beëindigd. Er was geen ruzie, maar in de afgelopen twee jaar heb ik zo veel nieuwe dingen gezien en geleerd dat ik de balans opnieuw moest opmaken. Het klinkt egoïstisch, maar ik ben me gaan afvragen hoeveel van m’n vriendschappen een wederkerige uitwisseling van energie zijn. Dat gaat enorm tegen mijn natuur in, want ik ben een social butterfly en sta altijd klaar als iemand me nodig heeft, maar je kunt niet duizend vrienden hebben en altijd maar gehoor geven aan ieders behoefte zonder er zelf iets voor terug te krijgen.’
Ben je een lijstje afgegaan, zo van: die gaat, die blijft?
‘Dat is eigenlijk een beetje vanzelf gegaan. Sommige vriendschappen zijn de afgelopen jaren doodgebloed, anderen zijn tot een soort escalatie gekomen. Dat gaf mij vanzelf het inzicht dat het klaar moest zijn. Ik vond dat in eerste instantie moeilijk, omdat deze mensen al lang onderdeel van mijn leven waren. Liefdesverdriet wordt altijd gelinkt aan een romantische partner, maar je moet verbroken vriendschappen ook verwerken. Het was bijna alsof ik aan het rouwen was, maar het voelt ook als een opluchting dat de ruis weg is. Ik heb best veel persoonlijke doelen, en als ik die wil bereiken, dan vereist dat een zekere tunnelvisie.’
Hoe zien je persoonlijke doelen eruit?
‘Het overkoepelende doel is dat ik mezelf wil blijven ontwikkelen. Ik sta nu ergens anders dan vijf jaar geleden. Dat is wat ik de rest van mijn leven wil blijven vasthouden. Stappen zetten, doorgaan, op welke manier dan ook. Mijn concrete doel op dit moment is om actrice te zijn in Hollywood. Zolang ik het leuk vind en er plezier aan beleef, wil ik kijken hoe ver ik daar kan komen.
Dat brengt bepaalde verplichtingen met zich mee, zoals veel oefenen met de Engelse taal en je voorbereiden op audities. In Los Angeles ging dat makkelijker dan hier, omdat ik daar een minder groot sociaal netwerk heb. Ik sloot mezelf soms hele dagen op, met als enige onderbreking eten halen en dan gauw weer terug.’
Wanneer wist je: ik wil actrice worden?
‘Mijn vader is kapper en gitarist, mijn moeder werkt in de culturele sector en zingt. Zij hebben m’n broer en mij altijd gestimuleerd om creatief te zijn en nieuwe dingen uit te proberen, of dat nu saxofoon spelen, zoveel mogelijk sporten of gedichten schrijven was. Ik was een blij kind, vergeleken met mijn broer ook wel druk en temperamentvol, en ik wilde volgens mijn moeder altijd alles zelf doen. Toneelspelen vond ik leuk, en zingen ook, maar mijn ouders hebben nooit gezegd: je moet nu iets kiezen en daar succesvol in worden. Hun credo was: ontdek wat je leuk vindt, geloof in jezelf en grijp kansen wanneer ze zich voordoen.’
Hoe past jouw keuze voor een studie sociologie in dat plaatje?
‘Toen ik klaar was met het gymnasium, zei mijn vader: ‘Je kunt naar de universiteit, dus waarom zou je dat dan niet doen?’ Een vriend tipte sociologie, omdat menselijk gedrag me altijd heeft gefascineerd. Ik vond het ontzettend leuk, maar de liefde voor muziek en acteren bleef sluimeren. Ik zat in een bandje en speelde in m’n derde studiejaar mijn eerste acteerrol in de serie Who’s in, who’s out. Ik dacht: dit is een goed teken, nog even mijn scriptie afmaken en dan gaat het balletje rollen. Anderhalf jaar later, op de dag dat ik mijn scriptie had ingeleverd, kreeg ik een mailtje of ik auditie wilde doen voor de hoofdrol in Hoe duur was de suiker.’
Je speelt in deze film een slaaf. Hoe kijk je achteraf terug op die rol?
‘Laatst vroeg iemand of ik de film weer zou maken. Zeker, want als er tijdens het hele maatschappelijke debat van de laatste tijd iets naar boven is gekomen, dan is het dat er veel gebrek aan kennis is. Er is ons op school zo weinig verteld over dit onderwerp, waardoor het gebrek aan empathie vaak te maken heeft met het niet hebben van informatie.
‘Hoe duur was de suiker’ was volgens sommigen te geromantiseerd, maar zelfs de ‘rooskleurige variant’ laat op emotioneel niveau zien wat het betekent om als zwart persoon in dit systeem op te groeien. Educatie is belangrijk, dus liever deze versie én daarna honderd films over slavernij die andere kanten belichten en/of dieper graven, dan helemaal niets.’
Heb jij in je leven met racisme te maken gehad?
‘Absoluut, zo vaak. Dat varieert van mensen die je openlijk uitschelden tot types die ervan uitgaan dat je mij een boks moet geven. Racisme is niet alleen iemand bewust kwetsen, het zit in allerlei dingen. Na Hoe duur was de suiker kwamen er bijvoorbeeld bijna geen interessante rollen op mijn pad.
Ik vind het moeilijk om te zeggen of het anders zou zijn als ik wit en blond was geweest, maar feit is dat er in Nederland minder rollen worden geschreven waar ik in pas. Mijn agent zei: ‘Ga dan naar Amerika, daar is de cultuur heel anders.’ Maar ik dacht: mijn accent is niet goed genoeg, waarom zou ik het mezelf nog moeilijker maken, ik ga wel zingen ofzo.’
Tekst: Fleur Baxmeier | Foto’s: Kee & Kee @ Sticky Stuff
Het hele interview met Yootha lees je in VIVA-37-2020. Dit nummer ligt vanaf morgen t/m 15 september in de winkel of kun je hier online bestellen.
Sommige artikelen kun je maar gedeeltelijk lezen op viva.nl, omdat ze afkomstig zijn uit de papieren VIVA. Uit respect naar onze abonnees én om te zorgen dat wij online leuke gratis content kunnen blijven maken, linken wij je door naar onze magazine-shop om het hele artikel te lezen. Dit is een online platform waar je alle edities van VIVA ook los kunt bestellen. We hopen te kunnen rekenen op je begrip!
Het bericht Yootha: ‘Die rol in Amerika voelde als het begin van de rest van mijn leven’ verscheen eerst op V!VA - Niets te verbergen.