Ik betrap mezelf er regelmatig op: heb ik eindelijk bereikt wat ik altijd wilde, is het heel snel ‘normaal’ voor me geworden en wil ik meer. Zo had ik bijvoorbeeld na jaren dromen eindelijk de stap genomen om als freelance redacteur aan de slag te gaan. Ik was voorbereid op het allerergste: niemand zou me willen inhuren, ik zou erachter komen dat ik absoluut niet kon schrijven en in no time zou ik op water en brood moeten leven.
Gelukkig liep het anders: tot nu toe kan ik prima leven van mijn werk en heb ik zelfs de opdrachtgever binnengesleept waar ik al van jongs af voor wilde schrijven. En ja, hier heb ik heus bij stilgestaan en ik heb dit ook echt even gevierd. Maar eerlijk? Ondertussen vind ik dat ik allang voor veel meer opdrachtgevers had moeten werken dan ik nu doe. Volgend jaar moet ik van mezelf meer omzet halen dan dit jaar. En waarom heb ik eigenlijk nog steeds geen eigen boek geschreven? En dat is slechts één voorbeeld, maar ik heb er vele.
Ook was daar bijvoorbeeld het moment dat m’n vriend en ik een huis wilden kopen. We hadden wat huizen bezichtigd, tot we op Funda ons droomhuis zagen. In no time stonden onze handtekeningen onder het koopcontract. Uiteraard waren we helemaal in de gloria. Tot ik na een paar maanden ‘gewend’ was en vond dat ons huis eigenlijk helemaal niet zo geweldig was en we maar eens moesten gaan kijken naar een huis met een betere indeling en grotere tuin. En ons interieur dan? Dat was eigenlijk ook maar een bij elkaar geraapt zooitje, vergeleken met al die foto’s op Instagram.
Mijn vriend kan er overigens ook wat van. Toen hij na 35 sollicitatierondes die toffe baan in de wacht had gesleept, zat hij na letterlijk een maand – jawel, een máánd – alweer te broeden op zijn volgende stap. En tussendoor verkondigde hij dat hij toch liever een eigen bedrijf zou willen hebben. Klinkt als een stelletje verwende snotapen, nietwaar?
Lees ook
5 simpele adviezen die de tevredenheid over je uiterlijk kunnen verbeteren
Is dit alles?
Om erachter te komen of ik de enige ben die dit heeft, pak ik m’n telefoon erbij en gooi ik de vraag of dit herkenbaar is, in verschillende groepsapps. Want ben ik nu een verwende snotaap of niet? Hoe het ook zij: al append kan ik concluderen dat het in elk geval herkenbaar is voor anderen. Ook vriendin Elke (35), die carrièrewise erg succesvol is als een van de weinige vrouwelijke directors bij een corporate organisatie, herkent dit enorm. Ze is altijd bezig met doelen bereiken en de volgende stap. ‘Natuurlijk was ik elke keer blij als ik promotie maakte in de afgelopen jaren en kreeg ik een adrenalinerush. Maar al vrij snel erna dacht ik: what’s next? Ik wil weer door naar de volgende stap.
Nu ik vrijwel het hoogst haalbare heb gehaald in mijn werk, geeft dat meer rust, merk ik. Ik hoef mezelf minder te bewijzen naar mezelf en anderen toe. Ik heb een groot huis, mooie auto en genoeg geld op de bank. Maar nu denk ik ook weleens: wat is de volgende stap? Ga ik dit dan doen tot m’n 67e?’ Ook in haar privéleven heeft Elke hier regelmatig last van. ‘Naast veel werken, wilde ik ook nog eens alles uit mijn privéleven halen.
Dus ik sportte bijvoorbeeld veel, waaronder tennis en voetbal. Ook hierin wilde ik in een zo hoog mogelijk team. Inmiddels heb ik dat losgelaten door omstandigheden. Ik heb een paar keer een rugoperatie gehad en heb lang moeten revalideren. Maar in de liefde bijvoorbeeld, heb ik dit nog steeds. Ik ben sinds kort vrijgezel en swipe heel bewust op opleidingsniveau. Bovendien date ik met meerdere mannen tegelijk, zodat ik uiteindelijk ‘de beste’ eruit kan pikken, in plaats van dat ik denk: ik ontmoet iemand en word daar simpelweg gelukkig mee.’
Steeds verder kijken
Wat is dit rupsje-nooit-genoeg-gedrag precies en waar komt het vandaan? Is dit verwend gedrag van onze generatie, ambitie of ondankbaarheid? Volgens Roos Vonk, hoogleraar sociale psychologie, moeten we voor het antwoord terug naar de oertijd.
‘Het is iets wat in ons instinct is ingebouwd. We zijn van oorsprong genetisch voorgeprogrammeerd om te overleven in een moeilijk bestaan. Vroeger hadden we geen landbouw. Als het eten op was, moesten we verder trekken om nieuw eten te vinden. Dat betekent dus dat we nooit konden stilzitten en altijd bezig waren om te kijken waar we eten konden vinden om te overleven. We moesten steeds om ons heen blijven kijken en verder denken. Dat is waardoor we hebben overleefd.’
Maar wanneer is iets ‘gezonde ambitie’ en wanneer spreek je van chronische ontevredenheid? ‘Het zit in de mens om ons te willen ontwikkelen,’ legt Vonk uit. ‘Denk maar aan de beroemde piramide van Maslow. Als al je basisbehoeften vervuld zijn, zoals eten, een dak boven je hoofd en gezelschap, dan wil de mens zich over het algemeen ontwikkelen. Als dit een intrinsieke behoefte is, dus een behoefte vanuit jezelf, dan is dit gezond. Maar als deze behoefte extrinsiek gemotiveerd is, je wil bijvoorbeeld meer erkenning, status of geld, dan zul je zien dat het een bodemloze put wordt en je altijd meer wil.’ Toch zitten er ook zeker positieve aspecten aan altijd maar meer willen – mits je intrinsiek gemotiveerd bent. Vonk: ‘Iemand gaat zich hierdoor ontwikkelen en komt tot bloei.’
Zo word je tevreden met wat je hebt
Vraag je af op welke momenten jij het gelukkigst bent
Allereerst is het belangrijk om te weten waar jij geluk vandaan haalt. Waar heb je de mooiste herinneringen aan? Op welke momenten heb je lang kunnen teren? En wanneer zit je op een roze wolk? Is dat als je met je cappuccino in het zonnetje zit, als je met je geliefde(n) bent of als je iets hebt bereikt op je werk? Zorg vervolgens dat je je op die momenten focust en ze vaak genoeg beleeft.
Focus op wat je hebt
Het is misschien heel makkelijk om te bedenken dat je niet in je droomvilla met glimmend kookeiland woont, maar vergeet niet regelmatig te bedenken wat je allemaal wél hebt. En dat is vaak (véél) meer dan waar je dagelijks bij stilstaat. Denk aan een goede gezondheid, je gezin, lieve collega’s, fijne buren en je lieve hond.
Investeer in relaties
Keer op keer wordt door onderzoek bevestigd dat we met name gelukkig en blij worden van verbinding met andere mensen. Investeer daarom in je vriendschappen, familie en de liefde. Nodig bijvoorbeeld je vriendinnen of familie spontaan uit en trek met elkaar een fles wijn open.
Geef je geld aan anderen
Geld is typisch iets waar je nooit genoeg van hebt. Bovendien is er áltijd iemand die meer geld heeft dan jij. Maar kun je lekker leven van het inkomen dat je hebt en ook nog sparen voor mindere perioden? Kijk dan eens of je een deel van je geld aan anderen kunt geven in de vorm van cadeaus voor je naasten, goede doelen of mensen die het minder breed hebben. Je wordt er blijer van dan je misschien denkt.
Het hele verhaal lees je in VIVA-02-2021. Deze editie ligt vanaf 13 januari in de winkel.
Sommige artikelen kun je maar gedeeltelijk lezen op viva.nl, omdat ze afkomstig zijn uit de papieren VIVA. Uit respect naar onze abonnees én om te zorgen dat wij online leuke gratis content kunnen blijven maken. We hopen te kunnen rekenen op je begrip!
VIVA nieuwsbrief
Iedere week de leukste nieuwsbrief van Nederland in je mailbox?
Beeld: GettyImages
Het bericht Waarom is tevreden zijn met wat je hebt zo moeilijk? verscheen eerst op V!VA - Niets te verbergen.