Quantcast
Channel: Magazine Viva – V!VA – Niets te verbergen
Viewing all articles
Browse latest Browse all 2509

Lage verwachtingen hebben of juist positief zijn? Zó leer je omgaan met teleurstellingen

$
0
0

Hoera, de summer of love is eindelijk nabij. Hopen we… Mocht het niet zo zijn: hoe te dealen met teleurstellingen? Oefen dankbaarheid, verwacht niet te veel en kijk naar wat wel kan, zeggen experts.

‘We mogen weer!’ appte ik onlangs met ongeveer driehonderd uitroeptekens naar mijn vriendinnen toen ik las dat de terrassen misschien wel open zouden gaan. Goed, het was al eens eerder aangekondigd en toen ging het hele feest niet door, maar dit keer had ik er vertrouwen in. Ik zag mezelf in gedachten al lachend mijn eerste biertje bestellen en eindeloos proosten met vriendinnen om vervolgens de bitterballen te laten aanrukken. Dit alles onder een strakblauwe lucht en stralende zon natuurlijk. God, wat had ik dáár zin in. Helaas deelde niet iedereen mijn optimisme. ‘Eerst zien, dan geloven,’ reageerde een vriendin. ‘Ik heb de hoop allang opgegeven,’ schreef een ander.

Teleurstellingen

Hoogst ongezellig, vond ik, maar ze hadden het intussen wel slimmer bekeken dan ik. Groot was mijn teleurstelling namelijk toen een dag later bleek dat het terras tóch niet openging. Ongeveer even groot als toen het een week later toch doorging, ik de buienradar checkte en ontdekte dat er een moesson over Nederland trok, terwijl de temperatuur ook ergens half februari was blijven steken. Tuurlijk, dat kon er ook nog wel bij.

Het was de zoveelste teleurstelling in een lange reeks die we in de pandemie te verduren kregen. Verjaardagen werden niet gevierd, bruiloften afgeblazen, festivals gingen niet door, sportlessen gecanceld en reizen konden we al helemaal uit ons hoofd zetten. Zo ongeveer alles wat mijn leven pre-corona leuk maakte, kon of mocht niet. Natuurlijk, er zijn ergere dingen dan niet uit eten kunnen, maar een heleboel kleine dompers bij elkaar kunnen ook aan je gaan vreten. Vandaar deze mini-cursus ‘omgaan met teleurstellingen’. En jawel, hij gaat gewoon door!

Temper je verwachtingen

Wie teleurstelling wil voorkomen, kan maar beter een voorbeeld nemen aan mijn pessimistische vriendinnen, blijkt als ik gelukspsycholoog Josje Smeets bel. Volgens haar ligt teleurstelling namelijk vooral op de loer als de verwachtingen hooggespannen zijn. ‘Als je heel veel zin hebt in een feestje of een festival waar je al heel lang naar uitkijkt, is het voor de realiteit moeilijk om aan je verwachtingen te voldoen. Een situatie zou eigenlijk nog beter dan je verwachtingen moeten zijn om als helemaal te gek te worden ervaren.’

Denk maar aan oud & nieuw: typisch zo’n avond waar mensen al weken van tevoren mee bezig zijn en die in de praktijk nog weleens wil tegenvallen omdat het helemaal niet zo superduper-geweldig-fantastisch was als je had gehoopt. Ik denk aan afgelopen oudejaarsavond, vlak nadat de tweede lockdown was aangekondigd. Voor het eerst in mijn volwassen leven stond ik niet ergens op een dansvloer aan een champagnefles te lurken, maar keek ik thuis op de bank een film met mijn vriend. ‘Saaier kan niet,’ dacht ik van tevoren, maar juist omdat ik niets van de avond verwachtte, bleek die uiteindelijk verrassend leuk. Er was wijn, er was kaas, en een spontaan bezoekje aan de bejaarde buurman.De volgende ochtend werd ik tevreden wakker, zonder kater. Smeets: ‘Mijn advies: hou je verwachtingen laag, dan kan het alleen maar meevallen.’ Niet makkelijk, maar een gezonde dosis pessimisme is dus het beste recept tegen teleurstelling.

Lees ook:
Overgevoelig voor prikkels? ‘Stiekem kon ik de rust van het afgelopen jaar wel waarderen’

Train je mindset

Natuurlijk kun je ook met een redelijke verwachting teleurgesteld raken. Op zo’n moment is het juist makkelijk om positief te denken en niet bij de pakken te gaan neerzitten. De meeste mensen gebruiken hiervoor hun veerkracht, maar sommigen kunnen zich minder makkelijk over teleurstellingen heen zetten en raken teneergeslagen. Volgens Smeets zijn dat mensen met een ‘fixed mindset’.‘Zo iemand denkt: alles overkomt mij, er valt niks te sturen. Voor zulke mensen is het lastiger om met teleurstellingen om te gaan dan voor mensen die geloven dat hun geluksgevoel voor een groot deel maakbaar is.’ Terwijl dat wel zo is, aldus Smeets. Volgens haar heeft slechts tien procent van je geluksgevoel te maken met de situatie waarin je je bevindt. Voor vijftig procent wordt het bepaald door je genenpakket en voor veertig procent zit het tussen je eigen oren. ‘Als jouw oma vatbaar was voor depressies, is de kans groot dat jij ook somberder in het leven staat en harder moet knokken om tegenslagen te verwerken, maar dan alsnog is er een heel groot deel waar je zelf invloed op kunt uitoefenen.’

Gelukshormonen

Smeets legt uit hoe wij van nature geneigd zijn op het negatieve te focussen. Een erfenis uit de tijd dat je een grotere kans had om te overleven als je je op mogelijk gevaar richtte. In de moderne samenleving is dat allang niet meer nodig, maar nog altijd blijven we makkelijker hangen in gevoelens van teleurstelling of angst, terwijl we hard ons best moeten doen om positieve emoties vast te houden.

‘Als de zon schijnt, is dat heel even fijn, maar we wennen er al snel aan. Ons brein geeft maar kort gelukshormonen af en het geluksgevoel is niet blijvend,’ zegt Smeets. Gelukkig kunnen we ons brein wel trainen om dat positieve effect te vergroten, bijvoorbeeld door een aantal keer per week intensief te bewegen. Smeets: ‘Wanneer je hartslag omhoogschiet, worden alle vier de gelukshormonen aangemaakt in je brein waardoor dat positieve gevoel tot twaalf uur lang in je systeem doorwerkt.’

Ook oefenen in dankbaarheid noemt ze als een simpele methode om beter te worden in het omgaan met teleurstellingen. ‘Denk elke avond voor je gaat slapen vijf minuten na over de dingen waar je trots op bent en dankbaar voor bent. Als je dat elke dag doet, merk je dat het ook op andere momenten makkelijker wordt om positief te denken.’

Het hele verhaal lees je in VIVA-23-2021. Deze editie ligt vanaf 9 juni in de winkel.
Sommige artikelen kun je maar gedeeltelijk lezen op viva.nl, omdat ze afkomstig zijn uit de papieren VIVA. Uit respect naar onze abonnees én om te zorgen dat wij online leuke gratis content kunnen blijven maken. We hopen te kunnen rekenen op je begrip!

VIVA nieuwsbrief

Iedere week de leukste nieuwsbrief van Nederland in je mailbox?

Tekst: Joanne Wienen | Beeld: Getty

Het bericht Lage verwachtingen hebben of juist positief zijn? Zó leer je omgaan met teleurstellingen verscheen eerst op V!VA - Niets te verbergen.


Viewing all articles
Browse latest Browse all 2509