Al sinds haar jeugd heeft Ayella (24) last van dwanggedachten. Afgelopen zomer besloot ze eindelijk hulp te zoeken, maar nog altijd staat haar hele leven in het teken van haar dwangstoornis. Tekst: Mariëlle van der Weijden | Foto: Maaike van Haaster ‘Een paar jaar geleden had ik last van eczeem op mijn hoofdhuid. Dat jeukte zo erg dat ik wel moest krabben. Inmiddels ben ik al lang en breed van dat eczeem af, maar het krabben is gebleven. Ik krab mijn huid tot bloedens toe open. Doordat mijn hoofd vol met korsten zit, durf ik mijn haar niet vast te dragen. In de winter geen probleem, maar ’s zomers zweet ik me kapot. Soms denk ik: ach, wat kan mij het schelen, ik wikkel mijn haar gewoon in een staart. Maar de angst dat iemand mijn opengekrabde hoofdhuid op zal merken, wint het altijd. Ik schaam me er dood voor. Daarbij vergeleken is de pijn tijdens het wassen van mijn haar peanuts. Helaas is deze skin picking disorder niet het enige waar ik last van heb.’ Niet inademen ‘Al zolang ik me kan herinneren heb ik last van dwanghandelingen. Ook ben ik altijd heel perfectionistisch geweest. Alles moest precies zoals ik dat in gedachten had. Gebeurde dat niet, dan werd ik boos en raakte ik heel teleurgesteld in mezelf. Veel mensen hebben als kind last van dwanggedachten. Niet op de randjes van stoeptegels mogen staan, is een bekend voorbeeld. Bij de meesten ebt het vanzelf weg naarmate ze ouder worden. Bij mij niet. Sterker nog: het ging van kwaad tot erger. Als ik als kind een pirouette maakte, draaide ik het rondje vervolgens op precies dezelfde manier terug. Anders was het niet in balans. En tegenwoordig moet ik letters tellen van zinnen die mensen uitspreken. Ik kan me daardoor amper op gesprekken concentreren. Vriendinnen vinden het fantastisch dat ik binnen een paar seconden het aantal letters van een zin kan opnoemen. ‘Hoeveel letters heeft dit?’ vragen ze dan terwijl ze een waterval aan woorden uitspuwen. Zelf ben ik er minder blij mee. Het kost bakken met energie om én het aantal letters te tellen én me tegelijkertijd op het gesprek te focussen. Elke avond lig ik gebroken in mijn bed. Uit voorzorg ga ik niet naar verjaardagen. Als ik dat wel doe, ben ik daarna dagenlang afgepeigerd. Je zou denken: dan ga je toch lekker relaxed een boek lezen? Maar ook dat gaat niet. Elke bladzijde moet ik twee keer lezen. En zodra het over de dood, ziekte of iets anders negatiefs gaat, mag ik niet inademen. Ik ben dan oprecht bang dat het mij overkomt. Adem ik wel in, dan moet ik daarna overdreven vaak uit-ademen. Zo gaat het weer uit mijn systeem. Althans, dat heb ik mezelf wijsgemaakt. Idiote gedachten Door m’n dwanggedachten blonk ik niet uit in de schoolbanken. Hoewel ik qua niveau best een hbo- of universitaire studie aankon, heb ik een mbo-opleiding gedaan. Veel mensen vinden dat zonde, zelf ben ik blij dat ik überhaupt een opleiding heb afgerond. Diep vanbinnen wist ik altijd al dat ik last had van dwangneurose. Toen we het er tijdens een les over hadden, herkende ik het meteen. Toch bleef ik het ontkennen. Bovendien vond ik niet dat ik er genoeg last van had om hulp te zoeken. Dat veranderde toen ik twee jaar geleden depressief raakte. Na mijn eerste gesprek met de psycholoog zag ik op het doorverwijsbriefje staan dat ik ook dwanggedachten had. Geen idee hoe hij dat had vastgesteld, maar toen het eenmaal zwart-op-wit stond, was er geen weg meer terug. De eerste bij wie ik mijn hart uit durfde te storten, was mijn moeder. Ze had nooit iets aan me gemerkt, zei ze. Wel vond ze het opvallend dat ik nogal lang deed over naar bed gaan. Niet gek, want acht keer de thermostaat, het gas, de voordeur, de achterdeur, de kraan en het standby-knopje van de tv moeten controleren voordat ik mag gaan slapen, kan uren duren. Vooral omdat ik er ook nog eens voor moet zorgen dat niemand het ziet. Ik zou een Oscar kunnen winnen voor hoe goed ik mijn dwang weet te verbergen. Mijn ouders zullen er toch onbewust extra op letten nu. Dat ik de moed bij elkaar heb geschraapt om het te vertellen, wil niet zeggen dat de schaamte daarmee van tafel is. Ze zullen het vast raar vinden als ze zien dat ik mijn bord niet één, maar acht keer moet aanraken. Of dat ik in plaats van één, standaard twee koekjes uit de koektrommel pak.
Het bericht Ayella heeft een dwangneurose: ‘Elke avond lig ik gebroken in mijn bed’ verscheen eerst op V!VA - Stoer, sprankelend, sexy.