Renate (24) is dolblij met haar eerste baan. Totdat de chef een viezerik blijkt die haar seksueel intimideert. ‘Hij dreef me letterlijk in een hoek.’ ‘De reden dat ik mijn verhaal alleen anoniem wil vertellen, is omdat ik mijn eigen ruiten niet wil ingooien. Het is lastig, want het bezorgt me een behoorlijk moreel dilemma. Eigenlijk vind ik het namelijk onverteerbaar dat ik hiermee toch een ziek systeem in stand hou. Aan de andere kant… ik ben nooit het type geweest om de barricaden op te gaan. Het is natuurlijk hartstikke goed en nobel om degene te zijn die het seksistische kaartenhuis laat instorten, maar die bevrediging duurt maar even. En de hypotheek moet ook betaald worden. ‘Ik was te bang dat recruiters naar mijn cv zouden kijken en zouden denken dat ik mijn functie niet aankon, dat ik daarom na een paar maanden ben vertrokken’ Ik heb niet zo lang gestudeerd om een zwart kruis achter mijn naam te krijgen als een eventuele toekomstige werkgever me googelt. Daarom wilde ik dus ook geen ontslag nemen. Ik was te bang dat recruiters naar mijn cv zouden kijken en zouden denken dat ik mijn functie niet aankon, dat ik daarom na een paar maanden ben vertrokken. In een ideale wereld zou je een soort voetnoot moeten kunnen plaatsen. Iets als: ‘Ik heb ontslag genomen omdat mijn baas een viespeuk was.’ Maar alle Harvey Weinsteins ten spijt is dat nog steeds niet mogelijk.’ Seksistische grap ‘Ik was dolblij toen ik met mijn krakend verse diploma op zak werd aangenomen bij een gerenommeerd kantoor dat toonaangevend is in mijn vakgebied – en van connecties aan elkaar hangt. Ik kocht een peperduur stel pumps en een powervrouw-kokerrok om Rachel Zane uit Suits te channelen op mijn eerste werkdag. Ik was zo enthousiast als een kwispelende puppy toen ik me op mijn nieuwe werkplek installeerde. In de loop van de ochtend riep mijn leidinggevende me in zijn kantoor om ‘nader kennis te maken.’ Ik ging tegenover hem zitten, opgetogen over deze kans en om meer te horen over de lopende projecten waarmee ik me bezig zou gaan houden. Maar in plaats van te luisteren naar wat ik zei, was er iets wat mijn baas een stuk interessanter leek te vinden: mijn borsten. Hij zat me gewoon uit te kleden met zijn ogen. Hoezeer ik ook probeerde zijn blik te vangen en oogcontact te maken, het had geen enkele zin. Zijn blik bleef een verdieping lager steken. Ik voelde me superongemakkelijk. Scheen mijn witte bloes soms door? Had ik toch een witte beha moeten kiezen in plaats van de huidkleurige die een vriendin van me had aangeraden? Ik begon zelfs te stotteren omdat ik me zo ongemakkelijk voelde. ‘Mijn baas kwam binnen, greep haar vast en drukte haar tegen zich aan waarna hij haar drie kussen gaf. Het meisje in kwestie leek zich net zo overvallen te voelen als ik die eerste keer met het borstenincident’ Na een paar minuten kapte mijn baas het gesprek af met de mededeling dat hij zeker wist dat ik het goed zou gaan doen, en dat ik hem altijd aan zijn mouw kon trekken als er iets was. Daarna liep hij het kantoortje uit. Enigszins overrompeld bleef ik zitten voordat ik mijn aantekeningen bij elkaar raapte en terugging naar mijn eigen werkplek. Omdat ik net nieuw was, durfde ik nog niets te zeggen tegen mijn collega’s. In de dagen erna vielen me meer dingen op. Op een ochtend kwam mijn baas de kamer binnen die ik deelde met drie collega’s. Er was een stagiaire op bezoek. Een jong meisje van begin twintig, een familielid van een van mijn collega’s. Mijn baas kwam binnen, greep haar vast en drukte haar tegen zich aan waarna hij haar drie kussen gaf. Het meisje in kwestie leek zich net zo overvallen te voelen als ik die eerste keer met het borstenincident. Ik kon aan haar lichaamstaal zien hoe ongemakkelijk ze de situatie vond. Ze deinsde achteruit en lachte zenuwachtig. Ik keek naar mijn collega’s om hun reactie hierop te peilen, en het eerste wat me opviel was hoe ze onderling blikken van verstandhouding uitwisselden. Alleen… niemand zei iets. En daarom hield ik ook mijn mond. Iedereen zag het gebeuren en niemand leek erover te vallen, dus het moest wel in orde zijn. Toch? ‘Ik begon een steeds grotere hekel te krijgen aan mijn baas, want ik vond de manier waarop hij met zijn vrouwelijke werknemers omging de vorm van een vreemd soort machtsspelletje aannemen’ Vanbinnen hoorde ik heus wel een stemmetje dat zei dat het helemaal niet in orde was, maar ik negeerde het. Zo ging het een tijdje door. Ik begon een steeds grotere hekel te krijgen aan mijn baas, want ik vond de manier waarop hij met zijn vrouwelijke werknemers omging de vorm van een vreemd soort machtsspelletje aannemen. Mijn ongemakkelijke gevoel hierover belandde in een stroomversnelling tijdens een personeelsuitje. Mijn baas dreef me letterlijk in een hoek, zogenaamd om me een drankje te brengen, en vertelde me een ontzettend seksistische grap. Iets over het verschil tussen een vrouw en een ijskast – dat een ijskast niet kreunt als je er vlees in stopt. Ik was te flabbergasted om te reageren en verzon snel een smoes om weg te kunnen. Niet lang na dat incident besprak ik voor het eerst met een vriendin wat er gaande was op mijn werk.’ Ranzige ondertoon ‘Gatverdamme Renaat!’ riep ze uit. ‘Je moet hier echt iets mee doen, hoor. Dit kan toch niet? Die man zou echt beter moeten weten, zeker na het hele me too-gedoe. Ik zou echt met iemand van personeelszaken gaan praten als ik jou was.’ Ik wist natuurlijk dat ze gelijk had. Maar tegelijkertijd vond ik het lastig om uit te leggen hoe het echt werkt als je in een dergelijke situatie zit. Hoe moeilijk het is om een bedrijfscultuur te doorbreken als iedereen maar doet alsof het niet zo erg is allemaal, ook al is het overduidelijk dat er een seksistisch machtsspelletje wordt gespeeld. Ik kwam zelfs op het punt dat ik me erbij neerlegde dat er een schunnige opmerking zou komen als ik mijn baas tegen het lijf liep. Hij kon niet gewoon even langslopen zonder een ongevraagd compliment te geven. Als het nou nog leuke complimenten waren… Maar op de een of andere manier had het altijd een ranzige ondertoon. Een keer had ik een glimlach op mijn gezicht omdat een vriendin net had geappt dat ze een stel felbegeerde concertkaartjes had weten te regelen, toen ik mijn baas tegenkwam in de gang. ‘Zo, jij straalt vandaag zeg. Goeie seks gehad zeker?’ zei-ie, met zo’n veelbetekenende knipoog.
Het bericht Renate: ‘Mijn baas speelt een seksistisch machtsspelletje’ verscheen eerst op V!VA - Niets te verbergen.