Politieke partijen pleitten onlangs voor een hoge boete of zelfs celstraf voor omstanders die foto’s of filmpjes van slachtoffers van een ongeluk online verspreiden. Jarona’s (25) broertje Luciën was zo’n verkeersslachtoffer dat rondging op social media.
‘Het was rond vier uur ’s middags toen mijn vriend werd gebeld door een neef van mijn vader. ‘Is het waar van Luciën?’ vroeg hij. Ik hoorde mijn vriend zeggen: ‘Waar heb je het over? Het is woensdag, die jongen is op school.’ Aan de andere kant van de lijn hoorde ik: ‘Oké, nee laat dan maar.’
Ik raakte in paniek, vroeg mijn vriend wat er aan de hand was. Hij zei: ‘Er is niks.’ Maar ik had een naar gevoel en zei: ‘Er is wel wat, ik ga hem nu terugbellen.’ Ik pakte mijn telefoon en zag dat ik een paar gemiste oproepen van mijn oma had. Toen wist ik zeker dat het foute boel was en dat er iets ernstigs met Luciën was gebeurd. En blijkbaar wisten veel anderen het al eerder dan ik, zijn eigen zus.’
Op slag dood
‘Ik had een goede band met Luciën. Toen ik aan het puberen was, hadden we natuurlijk regelmatig strijd onderling. Hij wilde overal met me mee naartoe, maar dat mocht dan niet van mij. Later groeiden we weer meer naar elkaar toe. We hebben drie jaar geleden zelfs samen een tatoeage laten zetten. Ik had nog geen idee dat die tattoo op mijn pols nu zoveel voor me zou betekenen. Luciën is op 9 oktober 2019 om kwart voor drie ’s middags overleden door een auto-ongeluk.
Het was een woensdag, dan ging hij naar school. Hij reed in zijn auto terug van school toen het gebeurde. Zijn vriend reed achter hem in zijn eigen auto, hij heeft alles zien gebeuren. Hij reed door zo’n S-bocht, zo’n verhoogd plateau. Daar is hij waarschijnlijk de macht over het stuur verloren. Een agent vertelde dat dat kan zorgen voor een zogenaamd flipperkast-effect. Hij is uiteindelijk tegen een boom tot stilstand gekomen. Zijn vriend is direct naar hem toe gegaan en bij hem gebleven tot de hulpdiensten kwamen. Die waren er binnen twee à drie minuten. Ze hebben geprobeerd hem te reanimeren, maar het mocht niet baten. Waarschijnlijk was hij op slag dood.’
Toeschouwers
‘Het ongeluk gebeurde naast een soort speelweide voor kinderen. Al snel verzamelden een hoop ouders met jonge kinderen zich om het ongeluk heen. Van de politie hoorde ik dat ze bleven kijken en velen, jong en oud, gingen filmen en foto’s maken. Toen de agenten de ouders probeerden weg te sturen, kregen ze een grote mond. Ze zeiden dingen als ‘Mijn kind kan hier wel tegen, dit hoort bij de opvoeding. Ik bepaal zelf wat goed is voor mijn kind’.
‘Ouders zeiden: ‘Mijn kind kan hier wel tegen, dit hoort bij de opvoeding’’
Er werd een blauw zeil over Luciën gedrapeerd zodat de omstanders hem niet meer konden zien. De politie heeft later in een persbericht op hun website beschreven hoe asociaal deze ouders zich gedroegen, dat zij hun film of foto belangrijker leken te vinden dan respect voor de overledene en de familie. Naast omstanders waren er ook journalisten op de plek van het ongeval. Een aantal grotere nieuwsmedia uit de buurt had netjes gewacht met het melden van het nieuws totdat wij waren ingelicht.
Maar wat kleinere websites hadden het al vermeld op hun pagina en socialmediakanalen voordat wij het wisten. Om half vier ’s middags stonden er al berichten online. In no time waren er ook allerlei filmpjes en foto’s verspreid via Snapchat en Facebook. Mijn hele familie heeft Facebook, de kans was groot dat mijn ouders of oma het via Facebook te weten waren gekomen. Zowel de media als de omstanders hebben ervoor gezorgd dat mijn vriend al werd gebeld voordat we van de politie hoorden dat Luciën was omgekomen.’
Politie voor de deur
‘Toen ik zag dat mijn oma had gebeld, heb ik haar direct teruggebeld. Ze zat in het huis van mijn ouders die op vakantie waren in Turkije. Ze zei: ‘Je moet nú naar het huis van je ouders komen.’ Daar zag ik een politiebus staan en ik wist meteen dat er iets ergs was gebeurd. In de woonkamer stonden twee politieagenten. Mijn oma pakte me vast en zei: ‘Je broertje is omgekomen bij een verkeersongeluk.’
Ik ben naar buiten gerend en heb alles bij elkaar geschreeuwd. Mijn oma had het nieuws gelukkig van de politie gehoord en niet via social media of anderen. Dat is maar net goed gegaan. De politie wilde agenten uit een bepaalde regio naar mijn oma sturen, maar het nieuws ging zo snel, dat ze waarschijnlijk niet op tijd zouden zijn. Daarom hebben ze snel een paar agenten van een politiebureau uit een andere regio laten komen.
Ik hoorde rond tien over vier dat Luciën was overleden, op dat moment wisten mijn ouders het nog niet. Maar ik kreeg toen al berichtjes binnen met de vraag of het waar was van Luciën. Het ging zó snel! Ik ben weer naar binnen gegaan en heb gezegd: ‘Jullie moeten papa en mama nú bellen. Wat als ze het op Facebook lezen? Iedereen herkent Luciëns auto.’ Uiteindelijk heeft mijn oom ze gebeld. Mijn ouders regelden diezelfde dag nog een vlucht en zijn ’s nachts naar huis gekomen.’
Trots op films en foto’s
‘Dat omstanders hun filmpjes deelden via social media en WhatsApp, had ik in eerste instantie niet zo door, daar kwam ik eigenlijk later pas achter. Ergens rond december ging ik weer voor het eerst naar een feestje. Daar raakte ik met een vrouw aan de praat. Ze begon ineens over dat ongeluk – zij stond er namelijk ook bij te filmen – maar ze wist niet dat ik Luciëns zus was. Ik dacht: ik luister gewoon en doe of m’n neus bloedt. Ze liet me trots video’s en foto’s zien en zei: ‘Onder dat blauwe zeil ligt de dode persoon’. Waarop ik zei: ‘Weet je wel dat die dode persoon mijn broertje is?’ Op dat moment werd ze helaas bij me weggehaald door haar man, dus ik kon haar reactie niet meer zien. Ik heb haar erna nooit meer gezien of gesproken.
Ik hoop echt dat die omstanders trauma’s krijgen van wat ze hebben gezien, dat was het eerste wat ik dacht. Wat als jouw kind of broer daar had gelegen en ik daar met mijn telefoon stond te filmen? Het waren ook nog eens ouders met kleine kinderen! Ik heb nu zelf een baby en snap daar niks van. Ik begrijp best dat je uit nieuwsgierigheid even kijkt als je erlangs rijdt, maar om dan je telefoon erbij te pakken, te filmen en dit trots te delen à la ‘Kijk wat ik heb gezien’?
‘Het stond al op social media voordat wij het wisten’
Ze moesten eens weten wat mijn familie en ik hebben doorgemaakt. Ik hoop dat ze het nooit zelf mee hoeven te maken. Wat die journalisten betreft: het is hun baan, maar wacht tot de naasten het weten voordat je iets publiceert. Iedereen heeft tegenwoordig social media. Er stonden ook nare reacties onder de nieuwsberichten: ‘Hij zal wel veel te snel hebben gereden of op z’n mobiel hebben gezeten.’ Dat is niet waar. Deze mensen beseffen niet dat familieleden dit soort berichten en reacties ook lezen. Ik heb erover gedacht om overal op te reageren, maar het uiteindelijk maar niet gedaan. Het is verspilde energie.’
Sommige artikelen kun je maar gedeeltelijk lezen op viva.nl, omdat ze afkomstig zijn uit de papieren VIVA. Uit respect naar onze abonnees én om te zorgen dat wij online leuke gratis content kunnen blijven maken, linken wij je door naar onze magazine-shop om het hele artikel te lezen. Dit is een online platform waar je alle edities van VIVA ook los kunt bestellen. Ook kun je het artikel hier via Blendle lezen. Maar nog leuker is het om VIVA magazine te bestellen, dat kan via de button hieronder. We hopen te kunnen rekenen op je begrip!
Tekst: Karin Broeren | Foto: Dirk-Jan van Dijk
»BESTEL VIVA ONLINE | KLIK HIER«
Op de hoogte blijven van onze leukste artikelen en winacties? Schrijf je in voor de VIVA-nieuwsbrief.
Het bericht Jarona (25): ‘Er stonden ouders met kleine kinderen te filmen’ (+) verscheen eerst op V!VA - Niets te verbergen.