Deze week in VIVA is onze vrouw van de week Sylvana Simons. Want: de BIJ1-lijsttrekker (50) wordt overspoeld met haatberichten nadat ze een Kamerzetel wist te veroveren.
Van één, naar geen, naar tóch een zetel. Na een thriller van een verkiezingsnacht is Sylvana’s missie geslaagd. Die euforie werd echter overschaduwd door de haatcomments die online maar binnen bleven stromen. De hoeveelheid en ernst van deze berichten waren voor RTL Nieuws zelfs reden de mogelijkheid tot reageren uit te schakelen.
Helaas is dit voor Sylvana niks nieuws, ze heeft al jaren te maken met bedreigingen en intimidaties. Een heksenjacht die begon toen ze presentator Martin Šimek bij DWDD aansprak op het gebruik van de term ‘zwartjes’. Niet hij, maar zij werd vervolgens aan de schandpaal genageld en verguisd. En dat is tot op de dag van vandaag nog precies hetzelfde. Bovendien lijken er tegenwoordig steeds meer mensen slachtoffer te worden van online intimidatie. Wie zich uitspreekt, kan maar zo doelwit worden van een trollenleger.
Zo werd GroenLinks-politica Kauthar Bouchallikht aangevallen vanwege een vermeende connectie met het Moslimbroederschap en kregen historicus Nadia Bouras en schrijver Aafke Romeijn afgelopen week een sticker op hun voordeur van het (extreem)rechtse Vizier Op Links. De boodschap? Jullie worden in de gaten gehouden.
Er lijken geen grenzen voor anonieme haatzaaiers en precies daarom startte Gordon een petitie tegen online haat. Met meer dan 40.000 handtekeningen pleit hij ervoor om anoniem reageren onmogelijk te maken. Al is het nog maar de vraag of reaguurders het intimideren van Sylvana, Kauthar, Nadia, Aafke en zo veel anderen dan wél zullen laten.
Wat vindt Sylvana Simons zelf?
‘Online haat is onderdeel van een groter maatschappelijk probleem waarin racisme en seksisme niet bestraft wordt.’ Om dat duidelijk te maken, deed Sylvana begin deze maand aangifte van 52 haatberichten. Een topje van de ijsberg, maar juist daarom broodnodig: ‘Wie zich uitspreekt in ons land, kan extra haat verwachten. Ik ben nu de kop van Jut over wie je alles mag zeggen. Ik ben geen mens meer, dus op mij kun je makkelijk schijten. Maar genoeg is genoeg. Dit moet nú stoppen. Ik zal blijven strijden totdat het rechtssysteem voor iedereen goed werkt.’
Wat vinden anderen?
Ingeborg Jansen, documentairemaker Sylvana, demon of diva
‘De heftigheid van reacties die Sylvana bij mensen oproept, vind ik fascinerend én moeilijk te begrijpen tegelijkertijd. Daarom wilde ik een docu maken. Destijds zat ze midden in de campagne voor de gemeenteraadverkiezingen en ik zag vooral een vrouw die keihard werkte om BIJ1 op te bouwen. Ik vond vooral haar standvastigheid en onvermoeibaarheid bewonderenswaardig. Zeker in combinatie met de vijandige reacties die ze constant krijgt.
Het is – ook nu weer – onnavolgbaar hoe snel er over haar geoordeeld wordt. De idioterie dat als je racisme aankaart, jíj degene bent die aangevallen wordt. Tijdens het maken van de docu vond ik het dan ook enorm confronterend om het ‘alledaagse racisme’ van zo dichtbij mee te maken. Ik schrok vooral van hoe sensatiegerichte media met Sylvana omgingen. Hoe ze voor de deur stonden, haar het lopen beletten met camera’s en microfoons. Dat ging echt alle grenzen van respect te buiten.’
Frits Wester, politiek verslaggever RTL Nieuws
‘Afgelopen jaar kreeg de Black Lives Matter-beweging natuurlijk veel aandacht en daar heeft Sylvana Simons met BIJ1 van geprofiteerd. Toch verwacht ik dat ze het best lastig gaat krijgen in de Tweede Kamer. Als eenmansfractie heeft ze maar een beperkt aantal medewerkers, kan ze nooit alle debatten doen en moet ze dus echt haar accenten gaan leggen.
Het is een flinke klus waaraan ze begint, maar ik zie voor haar vooral de rol van horzel die andere partijen eens flink gaat prikken. Waarschijnlijk met heftige discussies tot gevolg. Sylvana werkt voor veel mensen immers als een rode lap op een stier, iedereen gaat meteen in de aanval. Ze gaat op het Binnenhof zeker voor wat opschudding zorgen.’
Milou Deelen, journalist/feminist
‘De haatreacties die Sylvana krijgt, laten zien hoe Nederland reageert als een zwarte vrouw een zetel verovert in de Tweede Kamer. Sylvana heeft zó veel punten waarop ze veroordeeld wordt: ze is een vrouw, ze is zwart, ze is moeder én ze uit kritiek op de samenleving. Ik support haar en haar missie en denk dat ze het vreselijk goed gaat doen in de Kamer. Ik heb BIJ1 gestemd, omdat de partij staat voor gelijkheid. Andere partijen maken vooral beleid óver mensen, maar zij praten mét mensen.
Ik vind het te gek dat ze haar strijd tegen racisme nu op landelijk niveau kan voortzetten. Voor dit alles betaalt ze echter een enorm hoge prijs. Ook ik krijg regelmatig haatreacties; als ik een wat naaktere foto post, ben ik een hoer of krijg ik dickpics en seksistische opmerkingen. Er is geen handboek over hoe daarmee om te gaan. Ik heb het inmiddels al wat vaker meegemaakt, waardoor ik er een beetje aan gewend ben. Stom eigenlijk, dat je aan zoiets kunt wennen.’
Lees ook
Vrouw van de week Linda de Mol: ‘Ik ben geïnteresseerd in mijn gasten’
Marianne Zwagerman, columnist BNR & De Telegraaf
‘In mijn beleving zijn er twee Sylvana’s. Enerzijds de Sylvana die ik de laatste jaren in de media zie en die zich op een heel radicale manier blijft vastbijten in een verhaal. Maar aan de andere kant zie ik de Sylvana met wie ik aan het begin van de Zwarte Pieten-discussie in een programma zat. Ik had zo veel bewondering voor hoe ze dat aanvloog en hoe ze zo gedecideerd haar punt maakte. Ik hoop dat ze, nu ze een zetel heeft bemachtigd, terug kan naar die Sylvana. Want dat is vaak het probleem met mensen die zich te lang vastbijten in een verhaal: ze lopen steeds in dezelfde fuik.
Wat de lijsttrekker van de BoerenBurgerBeweging laatst bij Jinek tegen haar zei, vond ik dan ook terecht: als volksvertegenwoordiger moet ze niet alleen oog hebben voor het plukje BIJ1-kiezers, ze leeft immers in een land waarin veel mensen anders denken of haar nog niet begrijpen. Hun sympathie moet ze niet verliezen. Ik kies ervoor mijn bewondering voor Sylvana te laten overheersen, hoewel we het qua standpunten vaak niet eens zijn. Het is goed dat ook die stem de Kamer in komt. Hopelijk blijft ze niet alleen maar schreeuwen, maar profileert ze zich op een manier zodat mensen willen luisteren.’
VIVA nieuwsbrief
Iedere week de leukste nieuwsbrief van Nederland in je mailbox?
Onder redactie van Michelle Wolfkamp
Het bericht Vrouw van de week Sylvana Simons: ‘Ik ben nu de kop van Jut’ verscheen eerst op V!VA - Niets te verbergen.