Na een scheiding wordt er van alles officieel geregeld: wie welke spullen krijgt en wie er wanneer voor de kinderen zorgt. Maar hoe verdeel je je gezamenlijke vrienden?
‘Hij wilde niet meer dat zijn beste vriend nog met mij omging. Hij vond dat zijn vriend zijn kant hoorde te kiezen, omdat zij al van jongs af aan beste vrienden waren en ik er later ‘bij was gekomen’. Ik was stomverbaasd. Hoe kun je op deze leeftijd zo kinderachtig zijn?’ Aan het woord is Daisy (34), die uit eigen ervaring weet hoe gecompliceerd gezamenlijke vrienden kunnen zijn na een scheiding. Zij was een jaar geleden degene die wilde scheiden, haar ex niet.
De beste vriend van haar ex was inmiddels ook háár beste vriend geworden, en ze ging ervan uit dat ze apart van elkaar allebei nog gewoon met hem om konden gaan. ‘Waarom niet? Dat we niet meer gezamenlijk met hem afspraken, maar ieder apart, was een prima oplossing naar mijn idee. Ik kon me niet voorstellen dat ik hem niet meer in mijn leven zou hebben. Hij was inmiddels ook míjn vriend geworden. Hij kwam zelfs regelmatig langs als mijn ex niet eens thuis was. Dan zaten wij gewoon samen een beetje te kletsen. Misschien was mijn ex wel bang dat er iets tussen ons op zou bloeien. Wat overigens niet gebeurd is en nooit zal gebeuren.’
Scheidingspiek
Daisy is waarschijnlijk niet de enige die voor dit soort onverwachte vriendendilemma’s komt te staan na een scheiding, want in Nederland eindigt iets meer dan een derde van de huwelijken in een scheiding, volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek. Dat zijn zo’n 30.000 scheidingen per jaar. Daarnaast is er een steeds groter wordende groep die een geregistreerd partnerschap aangaat of ‘slechts’ samenwoont en weer uit elkaar gaat.
Bij hen ligt het percentage break-ups nog hoger. Van de koppels die voor het eerst gaan samenwonen, is bijvoorbeeld de helft na vijftien jaar nog bij elkaar. Daar komt nog eens bovenop dat de coronacrisis de kans op zo’n ‘cd voor jou, cd voor mij’-moment nóg groter maakt, zo weten we inmiddels. Tijdens een crisis stellen we door onze financiële kwetsbare posities scheidingen dan wel massaal uit, ná de crisis wordt er een piek verwacht. Dat blijkt ook wel uit cijfers uit het verleden. Het aantal scheidingen in 2014 bijvoorbeeld, steeg vijf procent ten opzichte van het jaar daarvoor: in 2013 zat de woningmarkt in zwaar weer, in 2014 leefde deze sterk op. Bij de mediators van online scheidingsplatform Uitelkaar.nl zien ze de scheidingspiek nu al.
Anouk Wijsman, mediator en casemanager bij Uitelkaar.nl: ‘Op dit moment zitten we sowieso weer in de jaarlijkse scheidingsaanvragen-piek naar aanleiding van de feestdagen. Maar ook de crisis en bijbehorende lockdowns zullen hier een behoorlijke bijdrage aan geleverd hebben. Het einde van de crisis is in zicht met het coronavaccin, dus waarschijnlijk durven steeds meer mensen nu de knoop door te hakken.’
Kamp kiezen
Maar terug naar het gezamenlijke-vrienden-dilemma. Want hoe gezellig het ook is regelmatig wijntjes te kunnen pimpelen bij dat andere stel, en hoe fijn het ook is dat jullie kinderen zo gezellig met elkaar verstoppertje kunnen spelen, zo’n heikel punt kan dat andere stel worden na een scheiding. Spullen kun je relatief eenvoudig verdelen. Voor de kinderen blijf je als het even kan fifty-fifty zorgen. Maar gezamenlijke vrienden? In hoeverre betrek je ze bij jullie sores? Verwacht je van ze dat ze partij kiezen? En waar voelen zij zichzelf eigenlijk prettig bij? Wijsman: ‘Hoe er met de vriendensituatie wordt omgegaan, ligt vaak aan hoe het ex-koppel zelf met de scheiding omgaat. Gaan ze gemoedelijk uit elkaar? Dan speelt het ‘gezamenlijke-vrienden-probleem’ vaak minder, omdat ze elkaar hun vriendschappen gunnen.
Vaak zie je dat de gezamenlijke vrienden allebei de ex-partners dan nog regelmatig zien zonder problemen. Ook zie je vaak dat de man bijvoorbeeld nog steeds met de man omgaat, en de vrouw met de vrouw. Maar zitten ze in een vechtscheiding door bijvoorbeeld overspel? Dan is de kans groter dat de vrienden een kamp kiezen, waarbij vaak voor ‘het slachtoffer’ gekozen wordt.’ Soms maken de vrienden zelf deze keuze, maar vaak zie je ook dat de ‘verlaten’ ex – bewust of onbewust – van de vrienden verwacht dat ze niet meer met de ander omgaan.
Geen goed idee volgens Wijsman. ‘Het is eigenlijk nooit een goed idee om je vrienden te laten kiezen, vooral als ze zelf de ander willen blijven zien. Je brengt ze dan in een lastige positie door jouw eigen problemen – zij kunnen immers niks aan deze situatie doen. Het zal in het begin misschien lastig zijn dat ze je ex nog zien. Maar mocht je het echt niet fijn vinden dat zij nog steeds met jouw ex omgaan, dan kun je er altijd nog voor kiezen om zélf niet meer met jullie gezamenlijke vrienden om te gaan. Hoe moeilijk dat ook is.’
Wat doen we met de vrienden?
Maak afspraken
Maak tijdens de scheiding afspraken – eventueel op papier in het scheidingsplan – over wat jullie met de gezamenlijke vrienden doen. Dan kun je hierop terugvallen en kom je niet voor onaangename verrassingen te staan.
Gun elkaar vrienden
Of je aanstaande ex nu het initiatief neemt voor de scheiding of jij: jullie verliezen allebei in deze periode al zo veel. Gun de ander daarom zijn vriendschappen.
Spreek je verwachtingen uit
Soms is het voor vrienden verwarrend hoe ze zich moeten opstellen naar jou en je ex. Vind je het vervelend als ze over je ex praten in jouw bijzijn? Kunnen ze hem blijven zien? Bespreek dit daarom met elkaar.
Het hele verhaal lees je in VIVA-06-2021. Deze editie ligt vanaf 10 februari in de winkel.
Sommige artikelen kun je maar gedeeltelijk lezen op viva.nl, omdat ze afkomstig zijn uit de papieren VIVA. Uit respect naar onze abonnees én om te zorgen dat wij online leuke gratis content kunnen blijven maken. We hopen te kunnen rekenen op je begrip!
VIVA nieuwsbrief
Iedere week de leukste nieuwsbrief van Nederland in je mailbox?
Beeld: GettyImages
Het bericht Vriend van jou, vriend van mij: wie krijgt de vrienden na de scheiding? verscheen eerst op V!VA - Niets te verbergen.